Veranderingsmanagement is nodig wanneer er zich veranderingen voordoen binnen een organisatie op het vlak van structuur, werkwijze, projecten, rolverdeling … Grimolizzi-Jensen definieert changemanagement als “a structured approach to ensure the changes are thoroughly and smoothly implemented for achieving lasting benefits of change”. De focus op een gestructureerde werkwijze staat dus centraal binnen deze definitie. Hiermee wordt benadrukt dat het managen van verandering gepaard gaat met een stevige portie voorbereiding en planning. Alleen zo kan verandering leiden tot gewenste en vooral ook blijvende resultaten.
Een grondige planning is dus een must, maar volstaat niet om de verandering succesvol te implementeren. De houding van de stakeholders ten opzichte van de verandering is doorslaggevend tijdens het proces. Zij zijn de actoren die de verandering moeten dragen, en zij zullen bepalen of de gewijzigde situatie een succes wordt of net niet. De communicatie tijdens het veranderingsmanagement moet dus op hen gericht zijn. Daarbij is het belangrijk om duidelijk en laagdrempelig te communiceren over het waarom achter de verandering. Hoe komt het dat de organisatie ervoor kiest om wijzigingen door te voeren? Welke weg zal de organisatie inslaan? Wat is het resultaat van de verandering? En welke positieve gevolgen heeft dit voor de doelgroepen? Stakeholders zullen de verandering pas accepteren wanneer zij de nood aan verandering inzien en de redenen erachter écht begrijpen.
Er zijn verschillende theoretische modellen die zich uitspreken over veranderingsmanagement. Deze modellen verschillen vaak sterk van elkaar, maar ze bieden allemaal een houvast om te communiceren bij verandering. Zo helpen deze modellen de initiële reacties van stakeholders te begrijpen en daarop in te spelen en zo de verandering succesvol te implementeren.
De Kübler-Ross-veranderingscurve is een van de bekendste modellen binnen het veranderingsmanagement. Het model werd in de jaren 1960 ontwikkeld door psychiater Elisabeth Kübler-Ross om het rouwproces van terminaal zieke patiënten in kaart te brengen. Patiënten doorlopen vijf opeenvolgende fasen wanneer zij geconfronteerd worden met een situatie die hun leven drastisch zal veranderen. Elke fase gaat gepaard met een aantal specifieke emoties, zoals woede en verdriet. De laatste fase eindigt met de acceptatie van de verandering. Deze veranderingscurve is breed toepasbaar op een groot aantal individuele en professionele situaties. Het model wordt dan ook veelvuldig gebruikt binnen verschillende sectoren, waaronder de communicatiesector. Het is een betrouwbaar model dat een houvast biedt om correct te communiceren over verandering. Daarnaast biedt het organisaties de mogelijkheid om de emotionele reacties van hun werknemers te voorspellen en vooral ook te begrijpen.
