Het is belangrijk om open te staan voor techniek en leer- en ervaringskansen daarin met beide handen te grijpen. De voorbereiding van techniekactiviteiten vergt tijd. De leraar gaat, waar mogelijk samen met de leerlingen, op zoek naar uitdagende taken, aansluitend bij hun beginsituatie.
Een boeiende didactische werkvorm is het verhalend ontwerpen. In het verhaal komt het hoofdpersonage voor een probleem te staan en vraagt de leerlingen om een oplossing te zoeken.
Op deze manier wordt het probleem op een belevingsvolle manier in de klas binnengebracht. De leerlingen kunnen zich identificeren met de hoofdpersoon en gaan gemotiveerd aan de slag. Een voorbeeld werd uitgewerkt door ‘de Uitvinders’:
De leerlingen luisterden naar het verhaal van een tovenaar die in een vervallen kasteel woont, dicht bij de stad. Hij maakte een mechanisch paard waarmee de kinderen van de stad konden spelen. Op een dag slaat de bliksem in op het paard en is de as van de wielen gebroken. De kinderen gaan op zoek naar wie deze as kan herstellen en komen bij de tovenaar terecht. Er ontstaat een vriendschap tussen hem en de kinderen.
Ze mogen in zijn kasteel met techniek komen experimenteren. Op een dag vinden de kinderen de tovenaar zwaargewond in zijn werkkamer. Hij is neergeslagen. In zijn hand vinden ze een brief van de koningin met de opdracht om voor haar een voertuig te ontwikkelen, want ze wil een lange reis gaan maken. De kinderen besluiten te helpen, maar weten niet waar die reis naartoe gaat: naar het zuiden (woestijn), naar het noorden (sneeuw en ijs) … De leerlingen maakten, in groepjes, een schaalmodel van het voertuig. Uiteindelijk werd er per school één echt voertuig gemaakt op het chassis van een gocart.
Een andere werkvorm om techniek in de klas te brengen is de observatiekring. De leraar of een leerling brengt een voorwerp in de observatiekring, waarna het uitvoerig wordt bekeken en de werking ervan wordt bestudeerd. De leraar stelt structurerende vragen als ‘Uit welke onderdelen bestaat het product?’, ‘Welke verbindingen zijn hier gebruikt?’ of ‘Wat gebeurt er wanneer je …?’.
In de hogere klassen worden conclusies vastgelegd en verwoord. De leraar probeert met de leerlingen verbanden te leggen met andere voorwerpen.
De klasgroep kan techniek verkennen in de omgeving. In de omgeving wordt bekeken hoe mensen techniek gebruiken in het dagelijkse leven: een bouwwerf, de werking van een brug, een uitstap naar een fruitbedrijf waar een machine appels sorteert … De uitstap wordt in de klas voorbereid en de leerlingen maken tijdens de wandeling aantekeningen, schetsen en foto’s. In de klas volgt een verwerking waarbij de leraar het geobserveerde bevraagt en kadert.
Demonstratie kan de denk- en doe-activiteiten van de leerlingen ondersteunen. Let erop dat tijdens de techniekles actief leren centraal staat: experimenteren, ontwerpen, construeren, in gebruik nemen …
In kring- en onderwijsleergesprekken kunnen de leraar en de leerlingen allerlei vragen en onderwerpen bespreken. Er worden onderzoeksvragen geformuleerd, technische problemen gesteld, technische systemen geduid …
Wanneer verschillende taken tezelfdertijd worden aangeboden bieden carrousel of atelierwerk mogelijkheden.
Kinderen uit het basisonderwijs staan onbevangen open voor techniek. Ze zijn geboeid door de wereld om zich heen en door de vraag ‘Hoe werkt dat?’. Het is aan de leraar om deze natuurlijke interesse te integreren in de lessen. Omdat dit niet altijd vanzelfsprekend is, biedt de nieuwe aanvulling op de Toetswijzer inspiratie om het techniekonderwijs de plaats te geven die het verdient.
