‘Ja hoor, wij werken aan taal, wij lezen iedere dag een verhaaltje voor.’ Fijn! Maar verhalen zijn zoveel meer dan taal. Jan Van Coillie beschrijft het mooi; hij noemt zes functies die boeken en verhalen volgens hem hebben.
Ten eerste is er de ontspannende functie. Verhalen zorgen voor ontspanning, een leuk moment samen, een intens moment. De tweede functie is de creatieve functie. Bij boeken en verhalen mag je, móet je zelf ook nadenken. De emotionele functie is de derde functie. De vierde functie is de informatieve functie. Natuurlijk leren kinderen iets bij door naar verhalen te luisteren. En dan heb je nog de opvoedende functie en de zeker niet te vergeten esthetische functie, want boeken en verhalen zijn gewoonweg mooi. Ze staan vol mooie woorden en prachtige zinnen, en prentenboeken hebben dan ook nog eens knappe prenten. Een wereld vol schoonheid dus.
Je denkt nu misschien: ‘natuurlijk zijn boeken en verhalen waardevol, maar wat hebben ze met spelen te maken?’ Wel, boeken en verhalen zijn een vat vol speelimpulsen. In dit verhaal kan je al talloze speelimpulsen ontdekken.
Kijk even mee in het hoofd van Fabrio, 5 jaar en gek op verhalen …
Mijn lievelingsmoment is het voorleesmoment. Vandaag heeft Simon, de begeleider, een geel boek mee. Op de kaft staat een hond met een paraplu. Hé, wat gek, in het boek staan geen woorden. Er zijn alleen maar prenten. Hoe gaat Simon nu voorlezen? Maar Simon vertelt een fantastisch verhaal. Ben je benieuwd? Wel, het verhaal gaat over een hond die een paraplu ziet staan tegen een boom. Het waait heel hard. Dat kun je zien aan de blaadjes en de takken van de bomen. Natuurlijk is de hond nieuwsgierig. Onze hond Bowie is ook zo supernieuwsgierig. Hij neemt de paraplu en ‘zwief’ hij vliegt in de lucht. Grappig hé. Hij vliegt superhoog naar de wolken. Sommige wolken lijken op een konijn. Seppe ziet ook een giraf. Phebe heeft het gat in de wolken gezien. Waauw, wat slim van haar want de hond heeft het gat niet gezien en ‘floep’ daar valt hij al. Hij komt terecht bij enge krokodillen en één slang. Ik voel dat ik een beetje bang wordt. Gelukkig zuigt een olifant de hond op met zijn slurf en vliegt de hond weer door de lucht. Hij komt ook nog bij de indianen terecht en krijgt bijna een pijl in zijn poep. Dat vond ik supergrappig. Na lang vliegen komt hij terecht op een berg vol sneeuw. Het is wel een heel hoge berg hoor. De hond heeft ook helemaal geen slee of ski’s mee. Oei. Maar het is wel een heel slimme hond. Hij zet zijn paraplu op de sneeuw en glijdt naar beneden. Dat moet echt superleuk zijn geweest! Na al die avonturen is de hond heel erg moe en vliegt hij terug naar huis. Hij zet de paraplu weer tegen de boom. Het waait nog altijd. Dat kun je zien aan de takken en de blaadjes. Wat een mooi boek!
- De wind en de paraplu zijn een prachtige insteek om op ontdekking te gaan. Wat waait weg? Wat niet? Wat gebeurt er met een paraplu als het waait? Kunnen we de wind nadoen? Kunnen we papiertjes in een bekertje blazen? En wat kan een ventilator doen?
- De figuren in de wolken? Die zijn een prachtige insteek om naar buiten te gaan en op onze rug te liggen. Wat of wie zien we in de wolken? Welk stemmetje zou de wolk hebben? Hoe zou ze bewegen? Misschien maken we wel samen een wolkendans?
Het is eens iets anders dan met watten wolken lijmen op een blad.
- De krokodillen en de hond zijn dan weer een prachtige insteek om te werken rond emoties en het wegjagen van de krokodillen. Hoe zou jij de krokodillen bang maken? Met een stok? Met je paraplu? Met je ogen? En hoe zouden de krokodillen reageren? Misschien kom je wel tot een krokodillen-hond-tikspel?
En dan zijn we nog niet eens van de berg gegleden … Je voelt het al: boeken en verhalen bevatten speelimpulsen voor ieders talent. Voor de beweegknappe, natuurknappe, rekenknappe, taalknappe, beeldknappe, samenknappe, zelfknappe en de muziekknappe kinderen. Er zijn zelfs zoveel speelimpulsen dat spelen vanuit een boek best wel eens een themaweek of projectweek zou kunnen opleveren.
In de publicatie ‘Het rijk der spelen’ vind je aan de hand van 10 invalshoeken een realistisch parcours om stap voor stap te bouwen aan die geweldige, brede speelpraktijk. Want ja, spelen is meer dan nadenken over speelactiviteiten en speelmaterialen. Spelen is ook taal stimuleren, de hele dag door. Spelen is ook grenzen verleggen en dus risico’s opzoeken. Spelen is doen wat je nog nooit deed omdat net die ervaring je zoveel sterker maakt. Spelen is plezier, lachen, dromen, samen.
