Gezien iedere gemeente verschilt naar grootte en qua samenstelling, gebeurt de invulling van het Sociaal Huis in elke gemeente op een andere wijze en vaak op verschillende manieren tegelijkertijd. Dit kan bijvoorbeeld via één of meerdere informatieloketten waar je als burger met alle welzijnsvragen terecht kan en waar men je kan verder helpen of doorverwijzen via één centraal telefoonnummer, via de gemeentelijke website, via een contactpersoon, enzovoort.
Voor vele lokale besturen (OCMW en gemeente) was het fysiek ontwikkelen van een centrale onthaalbalie een prioriteit. Men probeert de doelstellingen van het Decreet lokaal sociaal beleid optimaal te realiseren, namelijk het garanderen van de sociale grondrechten voor alle burgers met bijzondere aandacht voor de kwetsbare doelgroepen en de toegankelijkheid tot deze grondrechten.
De medewerkers die de opdracht krijgen de informatie- en doorverwijsfunctie te realiseren, staan voor een enorme opdracht. De kennis van de verschillende sociale voordelen en tegemoetkomingen op zowel gemeentelijk-, provinciaal-, gewestelijk- als federaal niveau is onontbeerlijk. De website rechtenverkenner.be werd ontwikkeld om de veldwerkers hierin te ondersteunen. Het systematisch invoeren van een rechtenonderzoek bij een nieuwe intake is een basisvereiste geworden.
Al vlug bleek dat het louter ter beschikking stellen van de informatie niet de nodige ondersteuning biedt en dat bijkomende opleiding en vorming hierover nodig is. Deze opleiding geeft een aanzet tot het integraal werken in een cliëntdossier.
In de thuiszorg had men de woonzorgprojecten en woonzorgnetwerken die een nauwe samenwerking tussen de verschillende thuiszorgdiensten in de gemeente verzekeren. Verruiming van de thuiszorg door onderlinge samenwerking en afstemming staat centraal. Doelstelling is een woonzorgtandem tussen partners die een integraal werken nastreven. In dit verband zien we de eerste gezamenlijke intake documenten verschijnen die over de organisaties heen worden gebruikt. Het Besluit van de Vlaamse Regering van 7 december 2018 betreffende de Vlaams beleidsprioriteiten in het kader van het lokaal sociaal verband voorziet nu in een samenwerkingsverband geïntegreerd onthaal.
Lokale besturen hebben in dit kader de opdracht een maximale toegang tot de sociale grondrechten te verzekeren, zodat mensen een menswaardig bestaan kunnen leiden. Hiervoor is een sterk lokaal sociaal beleid nodig. Het decreet creëert kaders, standaarden en randvoorwaarden die de lokale besturen kunnen helpen om de doelstellingen van het lokaal sociaal beleid te verwezenlijken. Vanuit het sociaal huis bouwt het lokaal bestuur het samenwerkingsverband Geïntegreerd Breed Onthaal uit dat prioritair gericht is op het verhogen van de toegankelijkheid en de bereikbaarheid van de lokale sociale hulp- en dienstverlening en de aanpak van onderbescherming. Aangezien de klemtoon op de meest kwetsbaren ligt, is het belangrijk dat de hulp- en dienstverlening nauw aansluit bij de leefwereld van de meest kwetsbaren. Dit betekent dat hulpverleners de potentiële hulpvragers proactief en outreachend benaderen. Een werkzame methode om dit effectief te doen is via actieve rechtenverkenning en -realisatie.
‘Wegwijzer naar een integrale hulpverlening’ geeft hulpverleners de mogelijkheid om de nodige informatie op te zoeken. Het is een stoomcursus over de sociale rechten van de cliënt. Een belangrijk onderdeel van de dienstverlening is immers het voeren van een rechtenonderzoek, m.a.w.: ‘Welke sociale rechten kan mijn cliënt genieten?’.
De rechtenverkenner is een initiatief van de Vlaamse overheid, Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, afdeling Welzijn en Samenleving. Aangezien de informatie hierin opgenomen voortdurend onderhevig is aan wijzigingen, raadpleegt u het beste de website voor de meest actuele bedragen.
