Kunnen omgaan met belemmeringen gaat makkelijker als je over voldoende veerkracht beschikt. Maar kan je dat vastpakken, dat veerkrachtig zijn? Synoniemen van ‘veerkrachtig’ zijn dynamisch, energiek, elastisch, lenig, taai of rekbaar. Weer rechtveren na moeilijkheden zoals een omgeduwde tuimelpop, toont veerkracht. Deze veerkracht geeft je vermogen aan om snel te herstellen. Het is je persoonlijkheidstrek die bepaalt hoeveel impact tegenslagen op je hebben.
In klaslokalen werken leerkrachten en leerlingen samen aan een intens leerproces. Ze verzetten er bergen en de betrokkenheid is groot. Interactie is de rode draad en zorgt voor mooie kansen. De moeilijkheden die men gaandeweg onvermijdelijk ervaart, vragen een veerkrachtige aanpak van iedereen in het leslokaal.
Voor bepaalde leerkrachten is dat geen probleem, anderen hebben het hier wat moeilijker mee. Maar of je nu bent geboren met een grote portie veerkracht of niet, je kan hierop een positieve invloed uitoefenen. Door hier actief op in te zetten, sta je steviger in de klas.
Vlot kunnen omgaan met moeilijkheden die horen bij je job, maakt dat je meer energie overhoudt op het einde van een lesdag. Het risico op oververmoeidheid, energieverlies of een burn-out neemt dan af. Het heft in eigen handen nemen en zo inzetten op zelfredzaamheid, is belangrijk.
Het ontwikkelen van veerkracht in het onderwijs start door met een correcte, waarderende bril naar je eigen job te kijken. Daarna volgt het benoemen van je eigen sterktes. Aanpassingen doen in je taken als leerkracht zorgt tenslotte voor ‘jobcraften’. Kleine acties ondernemen die passen bij je school en bij jou als leerkracht, brengt je dichter bij je doel. Je persoonlijke acties leveren al snel resultaat op, maar ze hebben ook effect op lange termijn.
Heel wat leerkrachten worden degelijk ondersteund tijdens hun opleiding en bij de eerste stappen in het onderwijs. Nadien is er minder ruimte en tijd voor begeleiding en coaching. Zolang alles goed loopt in de klas, hebben leerkrachten zeer veel autonomie in hun job en ontvangen ze weinig feedback.
Het functioneren op school komt wel aan bod in verplichte gesprekken met directieleden, maar er is dan zelden gelegenheid om acties van in de klas te linken aan de persoonlijkheid van de leerkracht. Directieleden worden overbevraagd en hebben bijna nooit de ruimte om met elk lid van het schoolteam geregeld een waarderend gesprek te voeren. De dagelijkse schoolleiding staat vaak voorop.
In andere sectoren heeft men meer kansen om de loopbaantrajecten van medewerkers op te volgen en bij te sturen. Er zijn daar werk-, functionerings- en evaluatiegesprekken.
Men doet er steeds vaker beroep op een coach als blijkt dat er elementen in een loopbaan moeten aangepakt worden. In het onderwijs is dit niet de gewoonte en misschien zijn er ook geen budgetten voor. Maar eens stilstaan bij je aanpak in je klas, is voor alle werknemers op school erg waardevol. De automatische piloot mag eens afgezet worden zodat er een spiegel kan worden voorgehouden.
Belemmeringen in je job als leerkracht krijgen vaak voldoende ruimte in gesprekken. Maar de elementen uit je loopbaan die zeer goed lopen en zo vanzelfsprekend worden, verdienen ook aandacht. Door je eigen sterktes en drijfveren te benoemen, krijg je straffe inzichten over je eigen functioneren. Je bekijkt wat goed loopt en welke hulpmiddelen je kan inzetten. Deze zelfreflectie vergroot je veerkracht.
Net zoals bij het oplossingsgericht werken, biedt het boek ‘Veerkrachtig voor de klas’ een waarderende insteek bieden met de focus op oplossingen.
Doorheen het boek staan opdrachten die je als leerkracht alleen, samen met een collega, directie of een coach kan doornemen. Na elk van deze tools is er ruimte om je inzichten te verzamelen. Als je dit doorheen het boek doet, kom je tot erg persoonlijke acties. In de laatste opdracht bundel je alles, zodat je er ook mee aan de slag kan.
Bestel het boek hier.